‘Ik wil hier niet zijn.’
‘Dit is zo saai, ik hoop dat het snel voorbij is.’ ‘Deze afspraak bezorgt me zoveel stress, ik hoop dat ik zo weg kan.’ ‘Ik zit al úren in deze trein en ik wil er gewoon zíjn.’ Wij zijn heel veel bezig met ‘het volgende moment’. Met wat hierna komt, met weg willen, met niet hier zijn: met verlangen naar ergens anders te zijn. Natuurlijk vooral als datgene wat we nú doen of ervaren niet zo prettig of leuk is, of als we ongemak ervaren. Maar zijn we hier sowieso niet heel veel mee bezig, óók als dit moment niet negatief is? Hoe vaak denken we wel niet aan de volgende afspraak, de presentatie van volgende week, het feit dat je morgen heel vroeg op moet of dat je komend weekend echt even naar je ouders moet (ga!).
Dit zijn allemaal momenten waarop je dus liever niet bent op de plek waar je nu bent. Momenten waarop je met je hoofd ergens anders zit. Dat is op zich niet erg, maar als je je er bewust van bent, ga je ervaren hoe ontzettend vermoeiend dit kan zijn. Want weet je wat het is: je bent hier nu eenmaal. Je bent niet op een andere plek. Ja, misschien kan je wel weg (en als je dat heel graag wilt en als het kan doe je dat), maar dan nog steeds: je bent. hier. nu. Je bent niet ergens anders. Als je mentaal constant strijdt tegen de dingen die gewoon zijn, word je moe. Want het is nutteloos. Het is als boos worden op dat het regent. Je verandert er niks aan. En: je hebt alleen jezelf ermee. En mensen in je directe omgeving, want die krijgen natuurlijk de volle lading.
Wees in het moment
Dit heeft alles te maken met mindfulness, maar ik weet dat veel mensen afhaken als ze dit woordje zien. Het kan zo zweverig klinken, dus ik laat het woordje mindfulness lekker voor wat het is. Maar waar het om gaat is dat je in het moment bent. Nu is het enige wat er is. Je bent hier nu. Dit is het. Als je mentaal bezig gaat met iets anders en liever ergens anders wilt zijn, ben je met dingen bezig die (nog) helemaal niet bestaan. Het heeft geen zin. Ook niet als iets niet leuk of onprettig is. Ik ben weleens heel ziek geweest toen ik alleen op reis was, en het enige wat ik wilde was naar huis, maar dat kon niet. Die gedachte aan thuis, aan dat ik warm in mijn eigen bed zou liggen en dat Willem voor me zou zorgen, maakte alles alleen nog maar erger. En als ik pijn heb, weet ik dat ik daar even doorheen moet. Focussen op ‘ikwilgeenpijnikwilgeenpijnikwilgeenpijn’ gaat het niet minder erg maken. Het is verzet, en verzet kost moeite.
Toen ik 19 was, runde ik een bedrijf met een man van tegen de vijftig. Hij had natuurlijk ontzettend veel meer ervaring dan ik, dus ik keek altijd hoe ik van hem kon leren. Wat ik nooit zal vergeten was zijn relaxte houding. Soms had hij wel tien afspraken op een dag, hij was echt bizar druk, maar altijd als ik met hem een afspraak had, had hij de volle aandacht voor waar we mee bezig waren. Hij keek niet op zijn horloge of op zijn telefoon, hij was niet bezig met de volgende afspraak of de drukke dag, hij was gewoon op dat moment bezig met waar we op dat moment mee bezig waren. Dat klinkt heel simpel en logisch, maar in die periode was ik ook druk (niet zo druk als hij) en ik merkte dat ik zo onrustig in mijn hoofd was tijdens zo’n volle dag. Tijdens afspraak 2 dacht ik aan afspraak 3 en de hele tijd was ik níet waar ik op dat moment was. Onrustig, vermoeiend, onnodig.
Hoe doe je dit?
Vanaf het moment dat ik dit ergens las, ben ik me er heel bewust van geworden. Dat is de logische eerste stap. Op welke momenten ben je bezig met ‘ik wil hier niet zijn’? Wanneer denk en voel je dit?
Als je dit trouwens op heel veel vlakken in je leven hebt, wil ik je aanraden eens te evalueren of je wel dingen doet waar je gelukkig van wordt. Want op dat moment is het beter dit aan te gaan pakken dan er maar gewoon tevreden mee proberen te zijn. En: natuurlijk zijn er situaties waar je wel wat aan kan doen en waarbij je wél kan beslissen dat je weggaat of dat je er uit stapt.
Probeert het gewoon eens op zo’n moment. Laat het verzet gaan, laat de strijd in je hoofd varen (dat kan ook door een kleine ademhalingsoefening te doen om je hoofd even leeg te maken), en beslis: ik ben hier nu. Ik kan hier niks aan veranderen. Ik ga me er niet tegen verzetten. Dit is wat er is. Ook al is het ongemakkelijk, ook al gebeuren er na dit moment nog allemaal andere dingen: dit is het. Ik ben hier, en het is goed. Het kan helpen als je dit tegen jezelf zegt, opschrijft of hier gewoon over nadenkt. Het zal niet de eerste keer helemaal lukken, maar je zal merken dat het je beter afgaat wanneer je oefent. Of het nu is dat je tussen gillende kinderen in een ramvolle trein zit of dat je zit te wachten bij de tandarts en het allemaal veel te lang duurt: probeer het uit, op de kleinste momenten.
En verder
Nu kan je dit natuurlijk doortrekken naar alle momenten in je leven. Nu hier zijn is sowieso heel waardevol. Het kan veel rust geven en het kan ervoor zorgen dat je veel meer geniet van de mooie momenten in je leven. Wat ik vandaag bespreek is maar een klein deel van ‘mindfulness’, maar wel een deel wat mij heel veel rust heeft gegeven.
Ik ben al heel lang bekend met mindfulness (wie niet?) en probeer dit veel toe te passen, maar voor mij was dit weer een heel andere manier. Ik merkte dat ik mezelf zó vaak verzette tegen situaties waar ik nu eenmaal niks aan kon veranderen. Dat leverde zoveel frustratie op, dat ik besloot er wat aan te doen. Bewustwording is hierbij echt nummer één én het allerbelangrijkste, want als je dit doorhebt van jezelf, zal het ook makkelijker zijn om het los te gaan laten.
Heb jij dit zelf ook?