Een stel komt mokkend mijn spreekkamer binnen. Het is me duidelijk dat er flinke spanning is tussen deze twee. Voorzichtig vraag ik ze of ze willen vertellen wat er aan de hand is. Dan barst gelijk de bom:
‘Nou, het probleem is dus dat het elke keer hetzelfde liedje is. Jij maakt een rot-opmerking en als ik daar wat van zeg, zeg je dat het onzin is.’
‘Dat zeg ik helemaal niet.’
‘Jawel, dat zeg je wel. Ik was boos over die opmerking waar mijn moeder bij was en…’
‘Nee, maar die opmerking had je gewoon helemaal verkeerd begrepen!’
‘Jij zei dat ik nooit opruim!’
‘Dat zei ik niet’
‘Ja, dat zei je wel.’
‘Ik zei dat jij de rommel maakt in huis en ik het opruim. Was een grapje.’
‘Dat is hetzelfde en het is helemaal niet grappig.’
‘Je moet toch een beetje tegen een grapje kunnen!’
Dit stel voert een verhitte discussie over de vraag ‘Was dit een rot-opmerking, of niet?’ Dus gaat het gesprek over wat er nu echt gezegd is. Wat daarmee bedoeld werd. Of de één te gevoelig is of de ander juist ongevoelig. Tijdrovend en ook nog eens verspilde moeite, want hierover kun je blijven wellus/niettussen.
Dit is meestal het moment waarop ik zeg ‘ik ga jullie even onderbreken.’ Ze kijken me verwachtingsvol aan en wachten op mijn oordeel. Ik ben ineens de scheidsrechter die nu moet gaan vertellen wie er gelijk heeft. Probleem: dat ga ik niet doen én dat vind ik een oninteressante vraag. Veel interessanter vind ik de vraag: welk gesprek moet hier gevoerd worden?
Dit is één van de belangrijkste vaardigheden die je kunt leren in je relatie: stoppen met je afvragen wie er gelijk heeft en starten met je afvragen welk gesprek je eigenlijk zou moeten hebben. Maar hoe doe je dat? Laten we eens naar dit voorbeeld kijken. Wat is het doel van de partner die het gesprek begint? Stel dat we wel een scheidsrechter hadden die met zekerheid kon zeggen ‘Ja, dit was een rotopmerking.’ Is het probleem dan opgelost? Ik gok van niet.
Wat deze partner waarschijnlijk écht wil, is zich gehoord en begrepen voelen. Erkenning dat die opmerking pijn deed. Misschien afspraken over hoe ze dat voortaan samen gaan voorkomen. We laten dit fictieve stel hetzelfde incident nog eens doornemen, maar nu gaan ze het gesprek voeren wat gevoerd zou moeten worden:
‘Nou, wat er aan de hand is, is dat ik me gekwetst voel door die opmerking van gisteren.’
‘Huh, welke opmerking?’
‘Toen je zei dat ik alleen rommel maak en jij het opruimt, waar mijn moeder bij was.’
‘Heeft dat je gekwetst? Dat was gewoon een grapje.’
‘Ik vond het geen leuk grapje.’
‘O. Maar wat kwetste je dan, want dat snap ik echt niet?’
‘Ik voelde me vernederd, alsof je mijn moeder gebruikte om er even in te wrijven hoe goed jij bent en hoe erg ik faal.’ ‘Wat?! Oké, dat was echt totaal niet de bedoeling. Ik vind onze verdeling prima en ik vind je rommeligheid aandoenlijk. Sorry dat ik je gekwetst heb. Het was echt maar een grapje.’
‘Oké, dat is goed om te weten. Ik ben gevoelig over mijn rommeligheid. Misschien kun je dit soort grapjes voortaan laten? Zeker waar anderen bij zijn?’
‘Ik ga mijn best doen.’
De feiten zijn niet anders, maar het gesprek wel. Het gesprek gaat nu niet langer over de vraag wie er gelijk heeft. Het gaat over het simpele feit dat de één zich gekwetst voelt door iets wat de ander heeft gedaan. Punt. Er is nu ook geen sprake meer van aanval en verdediging. Dat maakt naar elkaar luisteren een heel stuk makkelijker. Het is lastig een ander te begrijpen als je vooral bezig bent te bedenken hoe je diens argument onderuit kunt halen.
Ook vaker het gesprek voeren wat je eigenlijk zou moeten voeren? Hier zijn mijn drie tips:
- Vraag je af wat je wil bereiken met je gesprek. Gaat het echt iets oplossen als jij je gelijk krijgt?
- Accepteer dat er vaak niet één waarheid bestaat. Je partner vindt die vaas lelijk en jij vindt ‘m prachtig. Nu kun je een half uur bediscussiëren of de vaas mooi of lelijk is, maar heeft dat zin? Of kunnen jullie beter samen op zoek naar wat er met de vaas moet gebeuren?
- Probeer de ander te begrijpen in plaats van te overtuigen. In het voorbeeld van net probeerde de partner in de eerste versie vooral te overtuigen dat de opmerking niet kwetsend was. Dat leidt tot weerstand en verdediging. In de tweede versie gaat het om begrijpen: ‘Ik vond de opmerking niet kwetsend, jij blijkbaar wel. Kun je uitleggen waarom?’
O, en nog een tip, laat je partner dit blog ook even lezen. Want in je eentje stoppen met wellus/niettussen… Dat is een hele opgave!
Dit soort discussies zijn overigens heel normaal en zie ik in mijn praktijk vrijwel dagelijks voorbijkomen. Wat er nog meer normaal is en relaties en wat ook niet? Daar vertel ik je volgende keer meer over!
Je vindt meer informatie over Minki en Romanticoach op haar website, daarvoor kun je hier klikken.
Je vindt haar ook op Instagram onder @romanticoach