Conserveermiddelen in cosmetica

Regelmatig zit ik met grote ogen de etiketten van shampoos en conditioners te lezen. Al die ingrediënten met moeilijke namen! Ethylparaben, methylparaben, sorbinezuur… Ik snap er nooit wat van. En het is vervelend om niet te weten wat er in de spullen zit die je op je lichaam gebruikt.

Ik lees op internet veel over cosmetica. En dan niet alleen over de mooie producten, kleuren en merken, maar ook over dat wat er achter zit. Wat zit er nou in al die cosmetica? Wat doet dat met je huid? Ik las een heel stuk over conserveermiddelen op de site van de Voedsel en Waren Autoriteit (je kan hem hier lezen) en vond het super interessant om te lezen. Ik leg je uit wat er precies in dat lange stuk stond!

Conserveer-wattes?
Aan cosmetica worden chemische stoffen toegevoegd om de producten langer houdbaar te maken: conserveermiddelen. Als deze conserveermiddelen er niet in zouden zitten, zou je masker of crème gaan rotten. Waarom gaat het dan rotten? Omdat er micro-organismen in deze producten zitten. Wat organismen zijn, heb je vast geleerd op school. Organismen zijn ‘levende’ dingen. Jij bent een organisme, je hondje, maar ook een plant. In cosmetica zitten drie soorten micro-organismen: schimmels, gisten en bacteriën.

Schimmels, gisten en bacteriën
Deze dingen worden niet met opzet in je crème of lipgloss gestopt. Deze komen erin door besmetting. Dit kan gebeuren tijdens het maken ervan in de fabriek, maar zeker ook wanneer je het zelf gebruikt. Bedenk eens hoevaak je met je vingers in een pot crème gaat, hoe vaak een lipglosskwastje op je lippen gaat en je lippenstift zelfs direct op je lippen. Allemaal bacteriën komen er dan in het product en wanneer er dan geen conserveermiddelen in zouden zitten, gaat je lipgloss of dagcrème rotten. Blegh!
Maar hoe werkt dat nou? Het is een heel ingewikkeld proces, met allemaal moeilijke woorden. Samengevat komt het er op neer dat de bacteriën in het product groeien en het product gaan overheersen.

Wat zit er in je crème, lipgloss of mascara?
Merken mogen niet zomaar dingen in hun producten stoppen om het beter houdbaar te maken. Ze moeten zich houden aan richtlijnen van de VWA. De conserveermiddelen moeten veilig zijn, niet giftig, niet mutageen (dat betekent dat het je erfelijk materiaal veranderd) en ook niet kankerverwekkend. Bij cosmetica wordt er vooral op gelet dat het huidvriendelijk is. Een aantal van de bekende conserveermiddelen die je in je cosmetica kan vinden:

• Organische zuren, en dan vooral benzoëzuur, sorbinezuur: Veel van deze zuren werken antimicrobieel, dat betekent dat ze ziekteverwekkers tegengaan. Maar ze worden niet veel gebruikt in cosmetica, omdat de werking vrij laag is. Ook kunnen ze niet in veel producten gebruikt worden omdat ze geen goede pH-waarde hebben (te zuur).
• Parabenen (methyl- ethyl- propyl-, butyl- en benzylparabenen): Parabenen worden het meest gebruikt als conserveermiddel in cosmetica. Parabenen zijn omstreden, op veel sites is te lezen dat ze kankerverwekkend zouden zijn. Ik denk dat je deze sites altijd met een korreltje zout moet nemen. Wel is het bekend dat deze parabenen allergische reacties kunnen opwekken, maar vooral als ze worden aangebracht op een beschadigde huid. Dus in gewone cosmetica die op de gewone, intacte huid wordt gebruikt, vormen ze geen probleem.
• Formaldehyde: Dit conserveermiddel geeft vaak allergische reacties en is dan ook toxisch (giftig). Apart, want dat mag helemaal niet gebruikt worden! Vaak wordt het gebruikt om besmetting tijdens de productie tegen te gaan, en is dan ‘verdwenen’ uit het product na de productie. Formaldehyde zat vroeger vaak in nagellak (heeft ook een sterke geur), maar wordt de laatste jaren steeds meer vermeden.

Wil je nog meer weten over de verschillende soorten conserveermiddelen? Kijk hier, op de site van de VWA.

Nu snap je in ieder geval een klein beetje die hele rare, ingewikkelde namen die op de verpakking van je shampoos, maskers, conditioners en andere cosmetica staan!

Vind je dit allemaal maar niks, die rare namen op de etiketten van je cosmetica? Ga dan voor natuurlijke cosmetica. Maar vaak zijn die ook niet helemaal vrij van deze dingen, Lush bijvoorbeeld stopt gewoon parabenen in haar producten. Check dit gewoon even voor je het koopt als je het écht niet in je cosmetica hebben wil.