Hoe ga je om met een break-up?

'Of ik liefdesverdriet heb gehad'

Ik deed een ‘ask me anything’ op Instagram Stories en daar werden echt leuke vragen gesteld. Als je ze allemaal even na wilt lezen dan kan dat via een hoogtepunt dat ik er voor aan heb gemaakt op mijn Instagram.

Vandaag ga ik dieper in op een van die vragen. Er werd namelijk onder andere gevraagd: ‘Had je erge liefdesverdriet en hoe ben je daar overheen gekomen?’

Ik antwoordde hierop: ‘Ik had het vorig jaar wel moeilijk, mijn hond overleed ook in dezelfde periode. Zo’n lange periode afsluiten, dan heb je wel even verdriet. Ik heb op een gegeven moment tegen het universum gezegd: ‘Ik geef me over, ik heb vertrouwen in het pad dat voor me klaar ligt. Ik ga vanaf nu flowen, en ik zie wel waar dat me brengt’. Dat gaf me heel veel rust. Ook vond ik het wel bijzonder om te merken dat je toch altijd jezelf nog steeds blijft. Je bent niet het verlengde van iemand anders, maar gewoon jezelf. Het is ook mooi om te ontdekken dat je jezelf uit een dal kan trekken, en snel weer kan genieten van alles wat het leven biedt.’

Vervolgens kreeg ik heel erg veel privéberichtjes van mensen die aangaven het inspirerend vonden om te lezen, mooi verwoord en dat ze het goed deed ook om te lezen omdat ze zelf door een break-up heen gingen. Ik vond het hierdoor eigenlijk wel mooi om hier eens verder in te duiken. Wat deed het nou eigenlijk met me en hoe heb ik deze periode zelf een plek gegeven? Ik ging ook in gesprek met psycholoog Martine Bos, om haar eens te vragen hoe je vanuit de psychologie nou het beste met een break-up om kunt gaan. Ik wil dit delen, omdat het mij ook goed heeft gedaan om van anderen te horen dat het beter wordt. Want dat wordt het, echt waar.

'Er was liefde, maar niet die ene liefde'

Laten we eerst even wat ophelderen: Ik heb op dit moment geen liefdesverdriet maar ben juist heel erg gelukkig in de liefde. Tot over mijn oren en verder. Ik ben ongeveer 7 maanden vrijgezel geweest toen Luuk op mijn pad kwam. Ik ben heel erg gelukkig met hem, en ook dankbaar dat ik zo snel weer liefde mocht ervaren. Voor nu duik ik even terug in de tijd, want ook dit vormt mij en ik denk dat het ook zeker wel invloed heeft op de relatie die ik nu heb. Ik denk graag dat ik wijzer ben geworden door de situatie.

In de zomer van 2017 liep mijn relatie na ongeveer 9,5 jaar op de klippen. We woonden al 7 jaar samen, hadden een hond en op een bepaalde leeftijd (ik was toen 28) ga je dan ook wel denken dat dit het is. Dat je samen een leven opbouwt en hopelijk samen oud wordt. Ik ben zelf een mens dat niet snel de handdoek in de ring gooit als het op relaties aan komt. En dan heb ik het ook over vriendschappen en familiebanden. Heb je me, dan heb je me ook echt. Ik ben echter ook intelligent genoeg om te weten dat dat niet genoeg is. Dat je moet blijven werken, je best moet blijven doen en het leven spannend blijft houden met z’n tweeën. Toch ging het bij ons daar ergens mis. Elkaar voor lief nemen, niet zien wat de behoeftes van een ander eigenlijk zijn, en doorstomen in een routine die er in sluipt. In eerste instantie kwam de break-up uit het niets voor mij, maar achteraf gezien is dat eigenlijk helemaal niet zo. Nu kan ik het echt van een afstand bekijken en zie ik dat er echt veel dingen niet meer klopten. Dat er liefde was maar niet echt meer die ene alomvattende, glinsterende ogen, uiteenspattende liefde. Dat vuurtje hadden we uit laten gaan toen we allebei de andere kant op keken. Omdat we dachten dat het toch wel door zou branden.

Terug naar dat moment van inslag. Ik weet nog dat ik in de jaren voorafgaand aan de wat mindere periode dacht: ‘Als mijn relatie over zou gaan en Lily (de hond) er niet meer is, dat lijkt me echt het aller ergste wat me nu kan gebeuren’. Toen onze hond zieker en ouder werd was dat natuurlijk wel een reëel beeld waar je probeert rekening mee te houden. Voor mij was zij echt mijn kind. Mensen zonder hond/huisdier vinden het soms lastig om zich hier in in te leven, wat ik heel goed begrijp. Ik had gewoon zoveel liefde voor die hond, ik zou alles voor haar hebben gedaan. Nu, ongeveer een jaar naar haar dood mis ik haar echt nog steeds. Ik kan er nog steeds verdrietig om worden, en als ik heel veel geld kon betalen om haar terug te krijgen dan zou ik het doen. Maar dat gaat niet. Zo is het leven, het hoort erbij. Zeggen ze.

Ik denk dat de hond ons ook lange tijd heeft verbonden. We waren een soort gezinnetje, waarbij je er niet aan denkt om dat op te breken. En toen het einde daarvan in zicht kwam, en de rest al op losse schroeven stond, begon dat alleen maar meer te rammelen. Een maand voordat ze overleed vertrok mijn ex, een dag of twee nadat ze kenbaar had gemaakt dat dit het niet meer was voor haar. Die eerste maand focuste ik me heel erg op de hond. Ik dacht, we zien het allemaal nog wel eens. Maar nadat de hond overleed was het ineens allemaal weg. Alles wat je al die jaren gewend bent, waar je je leven om heen hebt gebouwd, weg. Ondanks dat ik me snel besefte dat het beter was dat mijn relatie over was, begon ik een rouwproces op twee vlakken. Dat van mijn relatie, en dat van Lily.

'Ik geef me over'

Ik voelde me eerst echt heel erg laag. Ik kan me een moment herinneren dat ik op de wc zat en echt niet meer omhoog wilde komen. Ik was aan het huilen, en echt aan het zwelgen. Toen dacht ik: ‘nee, dit gaan we niet doen. Ik geef me over. Ik kan niet vechten tegen wat er gebeurt, het gebeurt. Dit is onomkeerbaar, het is HAPPPING, onderga het’. En dat deed ik. Ik gaf me over, accepteerde dat ik me kut voelde en erkende dat ik verdrietig was. Ik zei (volgens mij hardop) tegen het universum/god/mezelf/wie dan ook: ‘Ik vertrouw erop dat er een pad voor mij is. Dat dit moest gebeuren om te leren wat ik hoor te leren in dit leven. Dat dit het beste voor me is op de lange termijn, ook al voelt het nu niet zo. Ik kan het nu nog niet zien, maar er liggen zoveel mooie dingen voor mij klaar, en daar loop ik nu naar toe’. Ik voelde eigenlijk spontaan een soort rust over mij heen komen, en dit is eigenlijk wel een beetje mijn mantra gebleven.

Ik ben altijd heel erg bewust bezig met mijn dankbaarheid. Dit geeft mij sowieso heel veel blijdschap in het leven, vooral in het leven van dag tot dag. Ik probeer heel bewust te leven, omdat ik van nature een gehaast mens ben. En in gehaastheid vergeet je om je heen te kijken, en vergeet je de mooie dingen in je op te slaan of überhaupt te zien. Daarom noem ik voor mezelf regelmatig op waar ik dankbaar voor ben. Op dat moment, op die dag of gewoon in het algemeen. Dat ik in Nederland mag wonen omdat het hier veilig is, of omdat ik blij ben met mijn volle bos haar. Super uiteenlopend. Als er mooie dingen gebeuren, dan bedank ik ook altijd even daarvoor in mijn hoofd. Niet altijd gelijk, maar dan later op de dag of soms pas de week erna. Die dankbaarheid ben ik nooit verloren. Ik was heel dankbaar voor alle jaren die ik met hen had gehad. Dankbaar voor de lieve vriendinnen die echt als leeuwinnen naar me omkeken. Dankbaar voor mijn ouders en zusje en dankbaar dat ik nog dankbaar kon zijn. Mooie dingen vond ik nog steeds mooi. Ik ben van nature geen neerslachtig persoon. Ik ben eigenlijk ook nooit chagrijnig en kan dingen snel positief zien. Dat helpt natuurlijk enorm in zo’n situatie, en daartoe is niet iedereen in staat.

Wel kun je leren om te relativeren. Want je hebt zoveel nog wél. Je kunt leren om jezelf te dwingen positiever te zijn, om te herkennen wanneer je dit niet doet. Ook kun je leren om in het Nu te zijn. Gewoon zijn, door te observeren. Als je in het Nu bent, is er geen morgen en geen gisteren. Gewoon nu. Voor mij is dat heel gezond.

'Ik was nog steeds mezelf'

Ik heb mezelf ook verbaasd. Vooraf dacht ik altijd dat ik en mijn ex zo versmolten waren, bijna 1 persoon. Ik wist eigenlijk ook niet zo goed wie ik zonder haar was. En toen dat weg viel, was ik er nog gewoon. Dat klinkt gek, maar het verbaasde me op de een of andere manier. Ik was nog steeds mezelf, en ik vond mezelf ook gewoon heel erg leuk. Dat heb ik altijd wel gevonden, maar ik denk dat ik niet altijd heb beseft dat het echt uit mijzelf kwam. Ik verbaasde me ook dat ik gewoon kon blijven genieten van dingen. Ik ging dan ook juist veel leuke dingen doen. Als ik thuis kwam, dan voelde ik het wel weer, maar dan was morgen weer een nieuwe

Ik zocht heel veel afleiding. Elke avond ging ik wel naar iemand anders heen om te eten en ik werkte me suf. Dat was in het begin denk ik heel goed, want daardoor dacht ik minder aan dat zwelgen. Maar dit haalde me in december wel echt even flink in. Ik kreeg toen een intense longontsteking en stuiterde met 41 graden koorts op de grond. De dokter zei toen tegen me dat ik teveel van mijn lichaam vroeg, en ook rust moest nemen. Ook mentaal. Dat ben ik toen ook meer gaan doen. Ik ben weer weekenden gaan nemen, en af en toe een bank-hang-avond. Ik was er van te voren een beetje bang voor, omdat die momenten alleen juist het lastigst waren. Maar ik wist dat ik er door heen moest. En dat het vanzelf beter zou worden. Want pijn slijt. En dat deed het, elke dag een beetje meer.

Iemand zei ook tegen me toen het allemaal nog heel vers was: ‘het is een kwestie van tijd. Langzaam aan wordt het steeds beter en dan mis je de hond niet meer zo, en dan is het normaal dat je nu vrijgezel bent. En dan na verloop van tijd wil je weer verliefd worden op iemand en dat gaat dan ook gewoon gebeuren’. Dit zei ik ook steeds tegen mezelf, en ik moet zeggen dat ik die relatie vrij snel had verwerkt. De hond minder snel. Maar ook dat ging steeds beter. Ik dacht soms wel, ‘wie is er op deze leeftijd nog vrijgezel’ en ‘iedereen is al bezet ik ga nooit meer iemand vinden’. Maar ik wist ook wel dat dat onzin was. Angst praat nooit het goede in. Ik wist dat er genoeg mensen zijn op deze aardbol en dat ik absoluut niet opzoek zou gaan. Op zoek ben ik nooit geweest, maar dat hij van zo dichtbij aan kwam kakken dat had ik niet aan zien komen haha.

Tips van psycholoog Martine Bos

Een break-up kan een heel grote impact hebben op je leven, zeker als je al langere tijd bij elkaar bent en jullie levens nauw met elkaar verbonden zijn. Dit geldt voor beide partijen. Als je zelf degene bent die een punt achter de relatie zet, kun je er ook minstens zo veel verdriet van hebben, ook al voelt het als de beste keuze op dat moment. Je kunt het vergelijken met een rouwproces; je ‘verliest’ iemand die je heel dierbaar is in je leven, met alle bijbehorende reacties van dien. Dit geeft al weer dat er dus ook vaak veel tijd voor nodig is om te herstellen en jezelf weer terug te vinden. Soms is het verlies ook heel definitief als je elkaar daarna niet of nauwelijks meer ziet.

Er kunnen verschillende factoren meespelen die kunnen helpen om ermee te dealen.

Ben je nog erg in twijfel over het al dan niet verbreken van je relatie: neem tijd om dit op een rijtje te zetten maar bedenk ook, als de twijfels al langere tijd aanhouden, de relatie meer energie kost dan dat het oplevert en je het idee hebt dat er geen verandering in komt: welke functie heeft de relatie misschien voor jou? Soms is dat veiligheid, een maatje, niet alleen op vakantie hoeven, maar niet meer altijd de liefde en de commitment die je samen hebt in een relatie. Dit kan in de loop der jaren minder worden, soms verdwijnen. Weeg het goed af voor jezelf, praat over je twijfels en wees ook eerlijk naar je partner toe. Maar blijf niet te lang hangen in een situatie die misschien niet meer fijn voor je voelt; soms zijn mensen een bepaalde fase in ons leven bij ons en is er op en gegeven moment geen match meer. Het belangrijkste is dat je je gelukkig voelt en als dat niet meer in de relatie is met deze persoon, help je je partner er uiteindelijk niet mee om er in te blijven hangen!
Een van de belangrijkste dingen mijns inziens is duidelijkheid naar elkaar toe. Kies je er bijvoorbeeld voor om tijdelijk uit elkaar te gaan om uit te zoeken wat je voor elkaar voelt, bedenk hier dan goed bij wat de functie hiervan is, wat je ermee hoopt te bereiken en of het niet stiekem uitstel van een hele moeilijke beslissing is. Soms kan een tijdelijke break-up helpen, maar het brengt je niet perse dichterbij elkaar. Mocht je ervoor kiezen, maak dan ook duidelijke afspraken: hebben jullie nog een relatie of niet, hoe verloopt het contact, wat hebben jullie daarin beide nodig, wanneer zien of spreken jullie elkaar weer?
Is de keuze definitief, dan is duidelijkheid minstens zo belangrijk. Niemand wil een ander opzettelijk kwetsen en iemand waarmee je intensief je leven hebt gedeeld en waar je op een bepaalde manier misschien nog steeds van houdt , helemaal niet. Echter, zachte heelmeesters maken stinkende wonden zoals ze zeggen, en dat is hierbij ook zeker van toepassing. Wees duidelijk, ook al doet dat pijn. Uiteindelijk hebben jullie daar allebei het meeste baat bij. Maak ook afspraken met elkaar over hoe jullie met elkaar omgaan, of er wel of even geen contact is. In de meeste gevallen is even geen contact in het begin heel goed, zeker als een van beiden er niet achter staat heeft degene vaak verwerkingstijd nodig. Het is echt een onthechtingsproces en dat kan heel veel tijd kosten. Gun jezelf die tijd en forceer niet gelijk moeilijke gesprekken in het begin als je beiden nog vol zit van emoties, dit kan altijd op een later moment ook nog.
Een goed sociaal netwerk waar je dingen mee kan delen is enorm belangrijk. Misschien is dit voor jou wel één goede vriendin of een familielid, prima. Praten kan heel erg opluchten en je helpen om de boel op een rijtje te zetten samen met een ander in een tijd dat helder denken niet altijd goed lukt. Informeer waar nodig (beknopt) anderen, zodat ze op de hoogte zijn dat je even door een moeilijke periode gaat. De schone schijn ophouden kan veilig en fijn voelen, maar kost ook bergen energie! Ook professionele hulp zoeken kan een optie zijn als je zelf door de bomen het bos niet meer ziet, nogmaals je kunt het vergelijken met een rouwproces dus het is niet niks.
Geef jezelf tijd. Zoveel als je nodig hebt. Zoek afleiding maar probeer niet te vluchten voor moeilijke gevoelens zoals verdriet, dit hoort er ook bij en dit is iets waar je, hoe vervelend ook, echt doorheen moet. Je zult merken dat na verloop van tijd de lading steeds meer afgaat van bepaalde herinneringen, berichtjes, foto’s. Soms is het fijn om even te huilen bij een bepaald liedje, maar er is niks mis mee om bepaalde triggers even te vermijden zoals een plek waar jullie altijd samen kwamen of bepaalde foto’s of brieven op te ruimen. En het kost tijd om weer een leven op te bouwen zonder je partner. Probeer te kijken naar wat voor jou goed voelt! Soms betekent dat misschien oude patronen overboord gooien, dat kan ook juist een hele opluchting zijn.

Jij kunt het ook

Ik hoop dat als jij door een break-up gaat nu dat je ook nog licht kan zien, en dat je kunt vertrouwen dat alles weer beter wordt. Ik hoop ook dat je wat aan mijn ervaring kunt hebben, ook al is het maar de ervaring van 1 persoon. En uiteraard wellicht wat aan de tips van Martine.

Ik denk dat het ook een moment kan zijn om alles weer eens anders te bekijken. Deel gerust je verhaal in de comments als je deze kwijt wil! <3